Be ydi’r stori? Mae Undod yn croesawu’r newydd fod y Llys Apêl wedi barnu fod trwyddedu allforio arfau oddi yma i Sawdi Arabia yn anghyfreithlon. Dywedodd y barnwyr ei fod yn “afresymegol a felly yn anghyfreithlon” bod Ysgrifennydd dros Fasnach Ryngwladol Llywodraeth y Deyrnas Gyfunol wedi awdurdodi trwyddedau am allforion arfau, heb asesu a oedd […]

Fe gafodd yr orymdaith gyntaf dros annibyniaeth i Gymru ei chynnal ar 11 Mai 2019. Roedd bron i dair mil o bobl yn bresennol, a’r dorf yn llifo drwy ganol y brifddinas cyn cyrraedd yr Aes. Penllanw’r orymdaith oedd cyfres o areithiau byrion gan arweinydd Plaid Cymru Adam Price, Carys Eleri, Siôn Jobbins, Sandy Clubb, […]

Yn y blynyddoedd sydd i ddod, dylai’r wythnos diwethaf yma yng Nghymru cael ei chofio fel cyfnod allweddol, pan ddechreuodd y wlad o’r newydd. Wedi blynyddoedd o wamalu, cafodd ffordd liniaru’r M4 ei wrthod – y tro, hwn, mentrwn, yn dyngedfennol. O fewn ychydig ddyddiau, roedd Ford wedi cyhoeddi eu bod yn cau eu ffatri […]

Datganiad Mae Undod yn fudiad sydd wedi’i sefydlu i sicrhau annibyniaeth i Gymru. Bydd annibyniaeth go iawn yn dilyn nifer o egwyddorion hanfodol, gan gynnwys, ond nid yn gyfyngedig i: cyfiawnder hinsawdd gwarchod ein hamgylchedd naturiol economi moesegol i holl bobl Cymru, ac i holl bobloedd y byd. Mae Undod yn gwrthwynebu’n gryf y syniad […]

Diolch i Nye Davies am sgwrs ddiddorol gyda ni yng Nghanolfan Soar, Merthyr yng nghyswllt y mudiad llafur ac annibyniaeth. Trafod yr adnabyddus S.O. Davies, AS Merthyr 1934-1972, oedden ni – a’r modd roedd yn mynegi ei gred mewn cyd-ddibyniaeth annibyniaeth a sosialaeth. Cymharwyd syniadau Davies â rhai Aneurin Bevan gan ddangos bod y ddau […]

Adam Johannes o Gynulliad y Bobl Caerdydd sy’n siarad â Jean-François Joubert, aelod o Québec Solidaire (QS). Ym mis Hydref 2018, cafwyd etholiad hanesyddol yn Québec, gyda’r ddwy blaid sydd yn hanesyddol wedi ymladd i lywodraethu ers cenhedloedd yn derbyn cweir gan etholwyr oedd yn awyddus i weld newid. Plaid adain dde Coalition Avenir Québec […]

Ychydig wythnosau yn ôl fe ddigwyddodd rhywbeth tra anarferol. Cyhoeddwyd darn gan Y Guardian oedd yn rhoi sylw i Gymru. Ymhellach – er gwaethaf y ffocws ar Brecsut – llwyddwyd osgoi hanesyn arall ar ffurf antur mewn i’r Heart of Darkness a’r ymgais diweddaraf i esbonio pam bod y brodorion wedi hunan-niweidio yn y fath […]

Dyma addasiad o erthygl a ymddangosodd yn wreiddiol yn O’r Pedwar Gwynt. Diolch yn fawr i’r awdur a’r cylchgrawn am roi caniatâd i Undod ei ailgyhoeddi. Waeth i ni gydnabod un gwirionedd sylfaenol ar y dechrau un: nid oes unrhyw beth cynhenid Gymreig am y cyfryngau cyfrwng Saesneg yng Nghymru ac ni cheir ychwaith y […]

Dyma Ail hanner bywyd Silyn. Darllenwch ran 1. Ac yntau a’i wraig wedi bod mor hapus yn Nhanygrisiau, dyfalais sawl gwaith beth barodd iddynt adael y lle a mudo i’r Barri. Rhesymau economaidd oedd yn gyfrifol. Yr oedd y dirwasgiad yn y fasnach adeiladu wedi cychwyn ers 1902, ac wedi taro’r diwydiant llechi yn 1903. […]

Dwi’n gwenu wrth feddwl amdanynt – Lenin a Silyn yn sgwrsio yn yr Amgueddfa Genedlaethol yn Llundain lle daethant i ‘nabod ei gilydd tua 1903. Ar yr olwg gyntaf, does dim yn debyg rhwng y chwyldroadwr o Rwsia a’r gweinidog Methodist o Ddyffryn Nantlle, ond mae nodweddion cyffredin. Roedd dyddiadau eu geni a marw yn […]