Nôl i Oes Thatcher i’r Llyfrgell Genedlaethol: Toriadau i’n Treftadaeth

Undeb Llafur Prospect y Llyfrgell Genedlaethol Ddeng mlynedd ar hugain yn ôl, yn nyddiau Margaret Thatcher, cynhaliodd y Swyddfa Gymreig adolygiad o’r Llyfrgell Genedlaethol Cymru gan ddod i’r casgliad bod angen cyllid ychwanegol ar y Llyfrgell. Cafwyd sylw parod gan was sifil o Whitehall ar y pryd, i aelod o’r tim rheoli: ‘Rydych chi’n hoff […]

Tai haf ac ysgolion pentre: deuoliaeth y mudiad cenedlaethol

Angharad Dafis Mae cymunedau gwledig Cymru o dan warchae.  Mae tai haf ar y naill law a diddymu canolfannau cymdeithasol o bob math ar y llall yn cael effaith andwyol ar hyfywedd yr iaith Gymraeg heb sôn am ansawdd a safon bywyd trigolion y cymunedau hynny.  Ond nid yw’r naratif cenedlaetholgar prif ffrwd swyddogol fel […]

Dyma’n lle ni

Gyda’r Senedd yn trafod enwau cartrefi ddydd Mercher, dyma gyhoeddi erthygl a gyhoeddwyd yn wreiddiol ar flog Llafar Bro gan Elin Hywel  Wrth droedio tir adra fyddai’n meddwl yn aml pa mor wahanol oeddwn i bob tro i mi daro’n nhroed i’r ddaear yma? Pa bethau oedd yn llenwi ‘mhen? Dwi’n siŵr mod i’n cofio […]

Diddymu a disodli Heddlu De Cymru – a phob heddlu arall

Mae gan ein cymdeithas sawl problem. Nid yr heddlu yw’r sefydliad i’w datrys. Mewn gwirionedd, mae nhw’n broblem arall. Dylem ddiddymu’r heddlu, atgyweirio ein system cyfiawnder, gan yna defnyddio’r arian ac adnoddau a fydd ar gael i ymlid datrysiadau cyflawnedig, wedi’i sylfaenu ar dystiolaeth – meddai Harry Waveney. **** Wrth ystyried trais yr heddlu, mae […]

Mae Bywydau Du o Bwys – Ailddatganiad

Ar y cyntaf o Fehefin y flwyddyn ddiwethaf, cyhoeddodd Undod y fersiwn gyntaf o’r datganiad yma mewn cydsafiad â’r sawl oedd yn mynnu cyfiawnder i George Floyd, a phawb sy’n brwydro yn erbyn hiliaeth a thrais y wladwriaeth ym mhobman. Nodwyd gennym ar y pryd bod yr ymgeisiadau treisgar i atal y protestiadau ar draws […]

Yn Gyntaf, Na Wna Niwed

  Bydd llwyfannu ‘adroddiant adferiad’ (‘recovery narrative’) ôl-bandemig yng Nghymru – trwy ddathliad a esgorwyd arni gan ‘ryfel diwylliant’ Brexit – yn wrthddywediad llwyr, meddai Frances Williams. Yn hytrach na chydweithrediad rhyngwladol, ysgogi adroddiannau cenedlaetholgar ymosodol a wnaeth 2020, blwyddyn y pandemig.  Roedd disgrifiad o’r firws fel corff estron wedi arwain at gyfres o ddigwyddiadau […]

Tyfu ein mudiad yn 2021

Mae sylw mawr wedi bod yn ddiweddar ar y nifer o aelodau sydd wedi ymuno â’r mudiad annibyniaeth yma yng  Nghymru. Mae YesCymru wedi bod wrthi’n ddyfal yn cyfrif y nifer cynyddol o aelodau ar y cyfryngau cymdeithasol, ac yn wir mae’r ffigyrau’n drawiadol iawn: mae’r aelodaeth wedi cynyddu o tua 2,500 ar ddechrau’r flwyddyn […]

Sustem ddrwgweithredol

Y diwydiant ar dwf Os ydych chi am ddeall y Gymru gyfoes – sut y mae’n cael ei llywodraethu, ei diwylliant gwleidyddol,  y lefel o barch a roddir i iawnderau dynol sylfaenol – dechreuwch  â’r ffeithiau am garcharu. Yn ôl pob mesur, mae diwydiant carchardai Cymru yn ehangu. Ceir pum carchar yng Nghymru bellach: Brynbuga […]

Gwir ystyr y Nadolig

Nid ydym yn gwybod pryd y cafodd Iesu o Nasareth ei eni. Mae’r Cristnogion cynharaf yn sôn am ddyddiau ym misoedd Mawrth, Ebrill, Mai a Thachwedd. Mabwysiadwyd Rhagfyr 25ain yn y bedwaredd ganrif yn rhan o’r broses o wneud y Gristnogaeth yn grefydd swyddogol yr ymerodraeth. Lan hyd deyrnasiad Cystennin ddechrau’r bedwaredd ganrif yr oedd […]

Mae’r frwydr yn erbyn yr Amgueddfa Meddygaeth Filwrol yn parhau

Ar y 16ed o Ragfyr, caniataodd Pwyllgor Cynllunio Caerdydd adeiladu Amgueddfa Feddygaeth Filwrol ar Barc Britannia ym Mae Caerdydd, yng ngwyneb gwrthwynebiad lleol a chenedlaethol. Crëwyd yr amgueddfa yn 1952 i “adrodd hanes meddygaeth a gofal iechyd y fyddin, i bobl ac anifeiliaid, o gyfnod Rhyfel Cartref Lloegr hyd at y presennol”. Ei safle presennol […]

Rhoi gwaith yn ei le

Bydd gan bob un ei farn am y graddau y bydd pandemig Covid-19 yn parhau i fygwth ein trefn economaidd, ein ffordd o fyw, ein dyheadau a’n cyfleoedd, ond un peth sydd wedi ceisio annog yr ymdeimlad bod ‘normalrwydd’ am ddychwelyd yw’r neges ‘Dychwelwn i’r gwaith.’ Mae’n dangos pa mor ganolog yw gwaith yn ein […]

Paham nawr yw’r amser am brydau ysgol am ddim, i holl blant Cymru

Mae Covid-19 wedi amlygu graddfa’r tlodi sydd yng Nghymru, a’i ddyfnhau. Hyd yn oed cyn y pandemig, roedd 700,000 o bobl, mwy nag un ymhob pump, eisoes yn byw mewn tlodi. Gyda chwarter aelwydydd Cymru wedi dioddef gostyngiad yn eu hincwm ers mis Mawrth, a gyda chostau byw yn codi, mae llawer o’n teuluoedd tlotaf […]

Llywodraeth Cymru sydd ar fai am yr ail don, nid y dosbarth gweithiol: gwrthsafwch y rhannu a rheoli!

Gan mai Cymru erbyn hyn yw’r unig ran o’r DU lle mae achosion COVID-19 yn parhau i gynyddu, mae’n ymddangos bod penderfyniad hunan-ymwybodol wedi’i wneud ar ran Llywodraeth Cymru i geisio symud y bai oddi arnyn nhw, ac i’r cyhoedd. Ddydd Mawrth, ymddangosodd Vaughan Gething ar wahanol orsafoedd radio a honnodd fod clo bach Cymru […]

Ail gartrefi a digartrefedd: Yr argyfwng tai yng Nghymru (fideo)

https://www.youtube.com/watch?v=ci78Hy83bLc Dyma drafodaeth a recordiwyd ar Nos Fercher 18fed Tachwedd 2020. Dyma ddisgrifiad gwreiddiol y digwyddiad: O gymunedau bach gwledig i’n trefi a dinasoedd, mae gan Gymru argyfwng tai. Tra bod adeiladau’n eistedd yn wag, mae pobl yn cael eu thaflu allan ar y strydoedd oherwydd diffyg tai fforddiadwy a’n gwladwriaeth les ddifreintiedig. Mae eraill […]

Dylem fod yn optomistig am ein dyfodol

Mae’n amser anodd i Gymru. Mae’r pydew economaidd diddiwedd yn parhau, mae ein hamgylchedd yn dioddef o newid hinsawdd a cholled bioamrywiaeth, nid yw pobl ifanc yn medru canfod tai fforddiadwy yn eu cymunedau, mae mudo ac ail gartrefi’n cynyddu prisiau’r farchnad ac yn bygwth ein hiaith yn y gogledd a’r gorllewin. Mae pobl yn […]

Rhaid hawlio nôl Ein Dinas Ni

Bydd y rhai ohonoch sy’n gyfarwydd â’r blog hwn yn ymwybodol ein bod wedi tynnu sylw blaenorol at ddinistr araf ond pendant ein prifddinas gan y cyngor presennol, dan arweiniad y Blaid Lafur.  Mae’r bygythiad i Tramshed Grangetown, a chroesawu Amgueddfa Filwrol Brydeinig ar stepen drws ein Senedd, ond yn ddwy ddameg o’r helbul ehangach […]

Datganiad yn mynnu na fydd mwy o fabanod yn marw yn y carchar!

Dod â charchariad pobl feichiog a marwolaethau babanod y gellir eu hosgoi yn y carchar i ben Rydym yn garcharorion, cyn-garcharorion, trefnwyr, academyddion a grwpiau sydd yn gwthio am gyfiawnder cymdeithasol sydd yn torri calon ac yn gandryll wrth glywed y newyddion bod dau fabi wedi marw yn ddiangen yn y carchar dros y flwyddyn […]

Camau tuag at gludiant cynaliadwy yng Nghymru

Rhwystrau i newid brys, ac anorfod Gyda chanslo ffordd liniaru’r M4 newydd yn 2019 daeth cyfle i Gymru droi cefn ar bolisïau trafnidiaeth anghynaladwy’r gorffennol, yn enwedig ein gorddibynniaeth affwysol ar geir1. Ond mae rhwystrau i’w goresgyn cyn inni hyd yn oed ddechrau ar y broses o ddod o hyd i atebion priodol. Y rhwystr […]

Llyfr Du: Adolygiad

“Sylfaen chwyldro yw diddymu hierarchaeth, rheolaeth dosbarth a gorfodaeth, ac i adeiladu Cymru newydd, yn ddemocratiaeth gyfranogol go iawn gyda thegwch a chymuned yn sail iddi, lle gall dinasyddion byw bywydau hapus, bodlon.” Rhai misoedd yn ôl, gofynnodd gydymaith pa beth oedd wedi’i sgrifennu am sut yn union fyddai Cymru annibynnol yn edrych. Darganfyddodd ychydig […]

Bydd cynlluniau San Steffan yn dinistrio ein cymunedau gwledig – rhaid gwrthwynebu nhw

Sylwer: Cyflwynwyd yr araith hon yn nigwyddiad Rising Tide XR Caerdydd ar 2il mis Medi 2020 cyn cyhoeddi’r Mesur Marchnad Fewnol, sydd ond yn tanlinellu popeth a ddywedir isod, tra’n ychwanegu ymosodiad bwriadol ar ddatganoli a hawl pobl Cymru i hunanlywodraethu at amcanion dinistriol Llywodraeth San Steffan. Siwan ydw i, ac rwy’n siarad yma heddiw […]

Teyrnged i David Graeber

Yn anffodus bu farw David Graeber, un o ddeallusion adain chwith mwyaf dylanwadol yn y cyfnod diweddar, ar yr 2il o Fedi. Nid fi’n unig fydd yn teimlo colled ddofn o glywed y newyddion hyn – roedd yn lais eglur a gobeithiol i lawer ohonom ar y chwith, rhywun y byddem yn aml yn troi […]

Datganiad Undod: Ni fu’r bygythiad i ddiogelwch yma erioed yn deillio o ymfudwyr

Mae Undod yn cydsefyll gyda’r holl bobl sy’n wynebu llwybrau peryglus ac unigolion didrugaredd sy’n elwa arnynt wrth geisio cyrraedd glannau Prydain, o ganlyniad i systemau mewnfudo creulon y DU a’r UE. Rydym yn ymuno gyda galaru’r plentyn 16-oed a gollodd ei fywyd yn Sianel Lloegr, ac yn condemnio’r ymosodiad ar ymfudwr arall 20 oed […]

Datganiad Undod ar ganlyniadau arholiadau Cymru

Mae Undod yn collfarnu penderfyniad Llywodraeth Cymru i beidio ag ymddiried yn ein hathrawon, ac i osod graddau yn lle hynny ar sail algorithm a gymeradwywyd gan Lywodraeth Dorïaidd yn San Steffan. Mae’r weithred hon wedi dinoethi’r anghydraddoldebau strwythurol sy’n gweithredu yn ein system addysg, ac mae wedi ategu ymhellach y rhagfarnau sy’n gweithredu yn […]

Cyfiawnder cymdeithasol yw cyfiawnder hinsawdd

Mae’r canlynol yn cyflwyno’r achos dros ddull radical o daclo’r argyfwng hinsawdd yng Nghymru, ac yn gwahodd cyfraniadau gan aelodau Undod i archwilio pynciau perthnasol mewn rhagor o fanylder. Mae’r argyfwng go iawn ar y gorwel… A ninnau yng nghanol pandemig byd-eang, hawdd yw anghofio ein bod ni hefyd yng nghrafangau argyfwng llawer mwy. Mae […]

Hiroshima-Nagasaki 75: gweithio tuag at Gymru ddi-niwclear

Aeth 75 mlynedd heibio ers i’r Americanwyr, gyda chytundeb Prydain, ollwng bomiau atomig ar Hiroshima a Nagasaki. Dyma’r tro cyntaf, a hyd yma yr unig dro, i arfau dinistr torfol niwclear gael eu defnyddio. Y gred arferol yw mai hyn arweiniodd at ddiwedd yr Ail Ryfel Byd, ond ‘roedd Siapan yn barod ar ei gliniau, […]

Iechyd meddwl yng Nghymru: y bwlch rhwng rhethreg a realiti

Rhybudd cynnwys: mae’r erthygl hwn yn trafod hunanladdiad ac esgeulustod mewn lleoliadau cleifion mewnol iechyd meddwl. Cyflwyniad Yn hwyr ar brynhawn Gwener y 24ain o Ionawr 2020, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru’r trydydd cynllun cyflawni, a’r un olaf, ar gyfer ei strategaeth deng mlynedd ar iechyd meddwl. Yn dilyn ymgynghoriad chwe wythnos yr haf diwethaf, treuliodd y […]

Rhifyddeg poblyddiaeth

Rai misoedd yn ôl fe ysgrifennodd Angharad Dafis am gau Ysgol Felindre.  Yma mae hi’n myfyrio ar yr hyn ddigwyddodd wedyn, a sut mae stori ysgol bentref yng Nghymru yn dinoethi rhith y Gymru ofalgar, gymunedolaidd, gan amlygu sut yr ydym bellach wedi ein caethiwo o fewn strwythurau neoryddfrydol twyllodrus y wladwriaeth Brydeinig.  Doeddwn i […]

Datrys yr argyfwng tai yng Nghymru

Cyhyd â bod cyfalafiaeth yn parhau, bydd tai bob tro yn nwydd neu’n fuddsoddiad i rai, tra bo eraill yn byw mewn trallod Engels, The Housing Question Mae’r argyfwng coronafeirws wedi’i ddiffinio gan ddosbarth. Mae’r misoedd diwethaf wedi gweld pobl dosbarth gweithiol yn cael eu gorfodi i fynd i weithio o dan amodau peryglus, i’n […]

Anfon ymaith bwgan tlodi bwyd yng Nghymru, drwy Incwm Sylfaenol Cyffredinol

Mae banciau bwyd wedi camu i’r adwy yn ystod y blynyddoedd o gyni, a thrwy gydol yr argyfwng corona mae eu hangen fwy nag erioed gyda’r ciwiau ar gyfer parseli bwyd brys yn cynyddu bob wythnos. Ym mis Mawrth, gwelodd Ymddiriedolaeth Trussell, un o nifer o elusennau banciau bwyd y DU, gynnydd o 81% yn […]

Cofiwch Epynt… Onid yw’n hen bryd i’r Fyddin adael yr ardal?

Dyma’r slogan sydd i’w gweld ar arosfa bws yn Llanrug, Caernarfon, ar y ffordd o Gwm y Glo, wrth dafarn Glyntwrog. Wn i ddim pwy yw’r artist anhysbys, ond mae’r dewis o liwiau yn ddiddorol. Y llynedd, daeth y cefndir coch a’r sgrifen wen yn nodwedd o slogannau ‘Cofiwch Dryweryn’ ac ymgyrch effeithiol i ddysgu […]

Pam bod rhaid i unrhyw fudiad radical ymddiddori mewn hawliau plant – darlith gan Yr Athro Elspeth Webb

Traddodwyd y ddarlith gyhoeddus hon ar-lein trwy gyfrwng y Saesneg ar ddydd Sadwrn 20fed Mehefin 2020. Cyn ymddeol, roedd Yr Athro Elspeth Webb yn betiatregydd cymunedol ac yn Athro Iechyd Plant ym mhrifysgol Caerdydd, yn gweithio am flynyddoedd ar hawliau plant, gwasanaethau amddiffyn plant, anghydraddoldebau iechyd, a chynnwys hawliau dynol yn y cwricwlwm hyfforddi meddygol. […]

Undod gyda Kongreya Star a menywod gogledd ddwyrain Syria

Echddoe, collasom ni tair cyfaill mewn ymosodiad ar gyfarfod o ymgyrchwyr yng ngogledd ddwyrain Syria. Er nad ydym ni erioed wedi cyfarfod â nhw, ac yr oedden nhw yn byw mewn lle pell, rydym wedi ein uno gan ein brwydr gyffredin dros fywydau menywod. Am roi eu bywydau i’r frwydyr yn erbyn trais patriarchaidd ym […]

Tir Cymru

Cyflwyniad Mae’r diwydiant amaeth wedi bod ynghlwm â thir Cymru o’r dechrau. Fel un o’r gyfres Cam nesaf Cymru bwriad yr erthygl yma yw ceisio cyflwyno peth o gefndir amaeth yng Nghymru i gynulleidfa drefol, a cheisio gofyn rhai cwestiynau am y diwydiant ei hun. Byddwn yn edrych ar ffyrdd y gall amaethwyr a phobl […]

Methiant gwleidyddol yw’r llifogydd yn y Rhondda

Safwn mewn undod gyda phobl yn y Rhondda, sydd wedi dioddef trychineb llifogydd yn difetha eu cartrefi am y trydydd tro eleni. Cefnogwn alwad Leanne Wood am ymchwiliad annibynnol i’r llifogydd cyson hyn. Mae Wood, Aelod o Senedd Cymru dros Rhondda, yn honni bod angen cymorth brys i atal hyn rhag digwydd eto, gan ddweud […]

“Pwy sy’n berchen ar yr hanes a phwy sy’n elwa?” – Cyfweliad Keith Murrell, Caerdydd

Yn ystod yr wythnos ddiwethaf yma mae’r drafodaeth sy’n troi o gwmpas cynnig gan Gyngor Caerdydd am Amgueddfa Feddygaeth Filwrol ar Barc Britannia ym Mae Caerdydd wedi arwain at lawer iawn o ddadlau o fewn cyd-destun ehangach, rhyngwladol mudiad ‘Black Lives Matter’ (BLM) – gan arwain at alwadau dros Amgueddfa ‘Tiger Bay’. Fe’i nodweddwyd gan […]

Y Feirws Prydeinig

Delweddau gan youtookthatwell 1. Y Feirws Cyfalafol Pan ddaeth gwir natur argyfwng Coronafeirws i’r amlwg yn y Deyrnas Gyfunol, gellid fod wedi maddau i rywun am gymryd yn ganiataol ei fod yn arwyddocau ergyd dirfodol i’r drefn economaidd ryngwladol, fel ag y mae. Wrth i’r wlad ddechrau deall y brwydrau yr oeddem ar fin eu […]

Lawr y pan? Mae angen model arall ar weithwyr ffatri Penygroes

Cyhoeddiwyd yn wreiddiol gan Dolan Ni ddylai bwriad Northwood Hygiene i gau y ffatri bapur ym Mhenygroes synnu unrhyw un. Bu’r lle dan fygythiad cyn hyn, ond llwyddodd o oroesi. Ond ymddengys mai COVID-19 fydd yr hoelen olaf yn yr arch, yn ôl y perchnogion. Pa mor wir yw hyn? Dyma yr hyn oedd gan […]

Apêl brys Undod: 24 awr i achub Tramshed

“Ry’n ni am i Gyngor Caerdydd deimlo’r sarhad y mae trigolion Caerdydd yn ei deimlo dros y posibilrwydd o Gwdihŵ arall, a thros achos arall o’r hyn sydd er lles y cyhoedd yn cael ei drechu er budd rhyw ddatblygiad corfforaethol.” Mae Cyngor Caerdydd, sy’n enwog am eu diffyg ystyriaeth i ddiogelu diwylliant mewn dinas […]

Mae’r amgueddfa filwrol yn sarhad. Gadewch i ni weithio gyda’n gilydd i’w atal.

Mae’r cynlluniau ar gyfer adeiladu Amgueddfa Meddygaeth Filwrol ym Mharc Britannia, lawr Bae Caerdydd, wedi cael eu beirniadu’n ffyrnig dros yr wythnos ddiwethaf. Ceir yr argraff cyffredinol, unwaith eto, fod Caerdydd yn cael ei datblygu y tu hwnt i ddylanwad ei thrigolion. Un stori ymhlith nifer yng Nghaerdydd yw’r datblygiad arfaethedig hwn. Ry’ ni wedi […]

Diwedd ffermio Cymreig?

Wrth i’r byd wynebu pandemig byd-eang sydd yn deillio o gynhyrchu bwyd mewn modd anniogel, gallech feddwl y byddai diogelwch bwyd yn uchel ar yr agenda wleidyddol. Yn yr un modd, wrth i nifer o wledydd ymbaratoi at brinder bwyd, yn sgil effaith Covid-19 ar gadwyni cyflenwi cynnyrch a llafur byd-eang, gallech ddisgwyl, efallai, y […]

Does dim troi nôl i normal – rhaid i’r chwith achub ar y cyfle a rheoli’r argyfwng

Cyhoeddwyd yn wreiddiol gan yr awdur ar 26 Ebrill 2020 Roedd y “Marcsydd o Sardiniwr” Antonio Gramsci wedi cysegru rhan helaeth o’i fyfyrio i’r cysyniad o argyfwng. Canlyniad ydoedd o fyw drwy gyfres o argyfyngau byd-eang (Y Rhyfel Fawr, cwymp y marchnad stoc 1929), ac argyfwng domestig a oedd yn ganlyniad uniongyrchol o’r argyfyngau rhyngwladol […]

Does dim troi nôl i normal: Gramsci, cyfalafiaeth, crisis gwleidyddol, ac ein hymateb ni

 Gan: Tad Davies, Ted Jackson, Garmon ab Ion ‘Dyma’r Marcsydd o Sardinia Antonio Gramsci. Cysegrodd lawer o’i amser i fyfyrio ar y syniad o greisis. Wedi holl effeithiau’r Rhyfel Byd Cyntaf sef y Rhyfel Mawr, ac yna’r binno rosso sef ‘y ddwy flynedd goch’ o wrth ryfel a ddilynodd, credai y deilliai trefn sosialaidd […]

Prynu’n lleol: gwersi o Gaernarfon ar gynaladwyedd cymuned

Rhan o’r gyfres Cam nesaf Cymru Flwyddyn yn ôl, roedd pawb yn dotio at yr ambarels lliwgar yn Stryd y Plas, nid am ei bod yn tresio bwrw, ond am ei bod yn ddiwrnod heluog, braf. Dyma’r syniad diweddaraf gan y stryd i’w gwneud yn fwy dengar. Yn wir, ar benwythnos yr Ŵyl Fwyd ar […]

Pam fyswn i isio mwydro efo rhywbeth gwleidyddol fel Undod?

Rhan o’r gyfres Cam nesaf Cymru Dwi ddim am esgus nad ydw i’n berson gwleidyddol – mi ydw i. Dwi wedi bod erioed. Fel y mae fy nheulu ac fel y bydd fy mhlant yn tyfu i fod. Felly, mae’n hawdd i mi ddweud y dylai pawb fod â diddordeb gweithredol mewn gwleidyddiaeth – os […]

Crynodeb o’r cyfryngau: Covid, gweithwyr ar gennad, a diwedd y Deyrnas Unedig

Er mwyn ennill annibyniaeth radical i Gymru, mae angen i ni yn gyntaf sefydlu rhwydwaith o fudiadau i gyfathrebu ein syniadau, dod â phobl at ei gilydd ac ymgyrchu dros y trawsnewidiad yr hoffem ni gyd ei weld. A dyna pham y byddwn yn rhannu uchafbwyntiau o gyfryngau llawr gwlad Cymru – cyfryngau sy’n mynd […]

Mae mudiad cenedlaethol dros newid gwleidyddol yn bosib – ac mae ei angen.

Rhan o’r gyfres Cam nesaf Cymru Mae’n bosib eich bod chi’n un sydd wedi gofyn, beth yw’r stori felly?  A myfyrio rhywfaint ar y cwestiwn a holwyd yn lled gyson: ‘Pam?’ Dyma geisio esbonio i chi rai ystyriaethau felly, a dangos pam bod mudiad o’r fath yn angenrheidiol yn y cyfnod sydd ohoni. Y man […]

Cam nesaf Cymru: Datrys digartrefedd ar y stryd

Rhan o gyfres Cam nesaf Cymru “Nid oedd y system ddigartrefedd flaenorol yn yn briodol nac yn deg, ac mae’r camau beiddgar a gymerwyd yn ystod yr argyfwng hwn yn dangos hyn yn glir. Rhaid peidio â mynd yn ôl at yr hen system. Rhaid i’r argyfwng fod yn gatalydd i ddatrys digatrefedd.” Yng Nghaerdydd, […]

Cam nesaf Cymru: cyfres newydd

Dim mwy o wleidyddiaeth o’r top i lawr: bellach lawr y cledrau i dlodi, anghyfiawnder a dyfnhau’r argyfwng ecolegol fydd hi. Mae angen i ni achub y blaen. Dros yr wythnosau nesaf byddwn yn amlygu’r posibiliadau sydd i’r genedl, wrth iddi godi eto o’r argyfwng hwn. Y coronafeirws yw’r symptom mwyaf eithafol eto o gyfres […]

Straeon o lawr gwlad: Cymru a Covid-19

Mae ennill annibyniaeth radical i Gymru yn gofyn am rwydwaith o sefydliadau i gyfleu ein syniadau, dod â phobl ynghyd ac ymgyrchu dros y trawsnewidiad yr ydym am ei weld. Dyna pam y byddwn yn rhannu uchafbwyntiau o gyfryngau lawr gwlad Cymru y gallech fod wedi’u colli. Mae Desolation Radio wedi bod yn darparu dadansoddiad […]

Diwrnod VE – a’r gwirioneddau eraill am ryfel

Mai 1af oedd Diwrnod Rhyngwladol y Gweithwyr. Gŵyl Banc fel arfer, ond nôl yn 2019 cyhoeddodd Llywodraeth San Steffan y byddai yr Ŵyl Banc yn cael ei symud i Mai 8fed yn 2020 er mwyn dathlu 75 mlynedd ers Diwrnod VE – sef y diwrnod pan ddaeth yr Ail Ryfel Byd i ben yn Ewrop. […]