Rai misoedd yn ôl fe ysgrifennodd Angharad Dafis am gau Ysgol Felindre. Yma mae hi’n myfyrio ar yr hyn ddigwyddodd wedyn, a sut mae stori ysgol bentref yng Nghymru yn …
Datrys yr argyfwng tai yng Nghymru
Cyhyd â bod cyfalafiaeth yn parhau, bydd tai bob tro yn nwydd neu’n fuddsoddiad i rai, tra bo eraill yn byw mewn trallod Engels, The Housing Question Mae’r argyfwng coronafeirws …
Anfon ymaith bwgan tlodi bwyd yng Nghymru, drwy Incwm Sylfaenol Cyffredinol
Mae banciau bwyd wedi camu i’r adwy yn ystod y blynyddoedd o gyni, a thrwy gydol yr argyfwng corona mae eu hangen fwy nag erioed gyda’r ciwiau ar gyfer parseli …
Parhau i ddarllen “Anfon ymaith bwgan tlodi bwyd yng Nghymru, drwy Incwm Sylfaenol Cyffredinol”
Cofiwch Epynt… Onid yw’n hen bryd i’r Fyddin adael yr ardal?
Dyma’r slogan sydd i’w gweld ar arosfa bws yn Llanrug, Caernarfon, ar y ffordd o Gwm y Glo, wrth dafarn Glyntwrog. Wn i ddim pwy yw’r artist anhysbys, ond mae’r …
Parhau i ddarllen “Cofiwch Epynt… Onid yw’n hen bryd i’r Fyddin adael yr ardal?”
Pam bod rhaid i unrhyw fudiad radical ymddiddori mewn hawliau plant – darlith gan Yr Athro Elspeth Webb
Traddodwyd y ddarlith gyhoeddus hon ar-lein trwy gyfrwng y Saesneg ar ddydd Sadwrn 20fed Mehefin 2020. Cyn ymddeol, roedd Yr Athro Elspeth Webb yn betiatregydd cymunedol ac yn Athro Iechyd …
Undod gyda Kongreya Star a menywod gogledd ddwyrain Syria
Echddoe, collasom ni tair cyfaill mewn ymosodiad ar gyfarfod o ymgyrchwyr yng ngogledd ddwyrain Syria. Er nad ydym ni erioed wedi cyfarfod â nhw, ac yr oedden nhw yn byw …
Parhau i ddarllen “Undod gyda Kongreya Star a menywod gogledd ddwyrain Syria”
Tir Cymru
Cyflwyniad Mae’r diwydiant amaeth wedi bod ynghlwm â thir Cymru o’r dechrau. Fel un o’r gyfres Cam nesaf Cymru bwriad yr erthygl yma yw ceisio cyflwyno peth o gefndir amaeth …
Methiant gwleidyddol yw’r llifogydd yn y Rhondda
Safwn mewn undod gyda phobl yn y Rhondda, sydd wedi dioddef trychineb llifogydd yn difetha eu cartrefi am y trydydd tro eleni. Cefnogwn alwad Leanne Wood am ymchwiliad annibynnol i’r …
Parhau i ddarllen “Methiant gwleidyddol yw’r llifogydd yn y Rhondda”
“Pwy sy’n berchen ar yr hanes a phwy sy’n elwa?” – Cyfweliad Keith Murrell, Caerdydd
Yn ystod yr wythnos ddiwethaf yma mae’r drafodaeth sy’n troi o gwmpas cynnig gan Gyngor Caerdydd am Amgueddfa Feddygaeth Filwrol ar Barc Britannia ym Mae Caerdydd wedi arwain at lawer …
Y Feirws Prydeinig
Delweddau gan youtookthatwell 1. Y Feirws Cyfalafol Pan ddaeth gwir natur argyfwng Coronafeirws i’r amlwg yn y Deyrnas Gyfunol, gellid fod wedi maddau i rywun am gymryd yn ganiataol ei …
Lawr y pan? Mae angen model arall ar weithwyr ffatri Penygroes
Cyhoeddiwyd yn wreiddiol gan Dolan Ni ddylai bwriad Northwood Hygiene i gau y ffatri bapur ym Mhenygroes synnu unrhyw un. Bu’r lle dan fygythiad cyn hyn, ond llwyddodd o oroesi. …
Parhau i ddarllen “Lawr y pan? Mae angen model arall ar weithwyr ffatri Penygroes”
Apêl brys Undod: 24 awr i achub Tramshed
“Ry’n ni am i Gyngor Caerdydd deimlo’r sarhad y mae trigolion Caerdydd yn ei deimlo dros y posibilrwydd o Gwdihŵ arall, a thros achos arall o’r hyn sydd er lles …
Parhau i ddarllen “Apêl brys Undod: 24 awr i achub Tramshed”
Mae’r amgueddfa filwrol yn sarhad. Gadewch i ni weithio gyda’n gilydd i’w atal.
Mae’r cynlluniau ar gyfer adeiladu Amgueddfa Meddygaeth Filwrol ym Mharc Britannia, lawr Bae Caerdydd, wedi cael eu beirniadu’n ffyrnig dros yr wythnos ddiwethaf. Ceir yr argraff cyffredinol, unwaith eto, fod …
Parhau i ddarllen “Mae’r amgueddfa filwrol yn sarhad. Gadewch i ni weithio gyda’n gilydd i’w atal.”
Diwedd ffermio Cymreig?
Wrth i’r byd wynebu pandemig byd-eang sydd yn deillio o gynhyrchu bwyd mewn modd anniogel, gallech feddwl y byddai diogelwch bwyd yn uchel ar yr agenda wleidyddol. Yn yr un …
Does dim troi nôl i normal – rhaid i’r chwith achub ar y cyfle a rheoli’r argyfwng
Cyhoeddwyd yn wreiddiol gan yr awdur ar 26 Ebrill 2020 Roedd y “Marcsydd o Sardiniwr” Antonio Gramsci wedi cysegru rhan helaeth o’i fyfyrio i’r cysyniad o argyfwng. Canlyniad ydoedd o …
Cofio George Floyd: Undod yn cydsefyll â phrotestwyr gwrth-hiliaeth
Mae Undod yn cydsefyll â’r rhai sy’n mynnu cyfiawnder i George Floyd, dyn du a lofruddiwyd gan heddwas gwyn ym Minneapolis, a phawb sy’n brwydro yn erbyn hiliaeth a thrais …
Parhau i ddarllen “Cofio George Floyd: Undod yn cydsefyll â phrotestwyr gwrth-hiliaeth”
Does dim troi nôl i normal: Gramsci, cyfalafiaeth, crisis gwleidyddol, ac ein hymateb ni
Gan: Tad Davies, Ted Jackson, Garmon ab Ion ‘Dyma’r Marcsydd o Sardinia Antonio Gramsci. Cysegrodd lawer o’i amser i fyfyrio ar y syniad o greisis. Wedi holl effeithiau’r Rhyfel …
Prynu’n lleol: gwersi o Gaernarfon ar gynaladwyedd cymuned
Rhan o’r gyfres Cam nesaf Cymru Flwyddyn yn ôl, roedd pawb yn dotio at yr ambarels lliwgar yn Stryd y Plas, nid am ei bod yn tresio bwrw, ond am …
Parhau i ddarllen “Prynu’n lleol: gwersi o Gaernarfon ar gynaladwyedd cymuned”
Pam fyswn i isio mwydro efo rhywbeth gwleidyddol fel Undod?
Rhan o’r gyfres Cam nesaf Cymru Dwi ddim am esgus nad ydw i’n berson gwleidyddol – mi ydw i. Dwi wedi bod erioed. Fel y mae fy nheulu ac fel …
Parhau i ddarllen “Pam fyswn i isio mwydro efo rhywbeth gwleidyddol fel Undod?”
Crynodeb o’r cyfryngau: Covid, gweithwyr ar gennad, a diwedd y Deyrnas Unedig
Er mwyn ennill annibyniaeth radical i Gymru, mae angen i ni yn gyntaf sefydlu rhwydwaith o fudiadau i gyfathrebu ein syniadau, dod â phobl at ei gilydd ac ymgyrchu dros …
Parhau i ddarllen “Crynodeb o’r cyfryngau: Covid, gweithwyr ar gennad, a diwedd y Deyrnas Unedig”
Mae mudiad cenedlaethol dros newid gwleidyddol yn bosib – ac mae ei angen.
Rhan o’r gyfres Cam nesaf Cymru Mae’n bosib eich bod chi’n un sydd wedi gofyn, beth yw’r stori felly? A myfyrio rhywfaint ar y cwestiwn a holwyd yn lled gyson: …
Parhau i ddarllen “Mae mudiad cenedlaethol dros newid gwleidyddol yn bosib – ac mae ei angen.”
Cam nesaf Cymru: Datrys digartrefedd ar y stryd
Rhan o gyfres Cam nesaf Cymru “Nid oedd y system ddigartrefedd flaenorol yn yn briodol nac yn deg, ac mae’r camau beiddgar a gymerwyd yn ystod yr argyfwng hwn yn …
Parhau i ddarllen “Cam nesaf Cymru: Datrys digartrefedd ar y stryd”
Cam nesaf Cymru: cyfres newydd
Dim mwy o wleidyddiaeth o’r top i lawr: bellach lawr y cledrau i dlodi, anghyfiawnder a dyfnhau’r argyfwng ecolegol fydd hi. Mae angen i ni achub y blaen. Dros yr …
Straeon o lawr gwlad: Cymru a Covid-19
Mae ennill annibyniaeth radical i Gymru yn gofyn am rwydwaith o sefydliadau i gyfleu ein syniadau, dod â phobl ynghyd ac ymgyrchu dros y trawsnewidiad yr ydym am ei weld. …
Diwrnod VE – a’r gwirioneddau eraill am ryfel
Mai 1af oedd Diwrnod Rhyngwladol y Gweithwyr. Gŵyl Banc fel arfer, ond nôl yn 2019 cyhoeddodd Llywodraeth San Steffan y byddai yr Ŵyl Banc yn cael ei symud i Mai …
Parhau i ddarllen “Diwrnod VE – a’r gwirioneddau eraill am ryfel”
Cymuned, cymdeithas a’r economi: ymateb i Covid ym Mhenygroes
Roedd y caffi cymunedol ym Mhenygroes Yr Orsaf yn gyfforddus lawn ar nos Sul, Mawrth 15ed, 2020. Roedd y bardd lleol, Karen Owen, yn cynnal noson yng nghwmni Aled Jones …
Parhau i ddarllen “Cymuned, cymdeithas a’r economi: ymateb i Covid ym Mhenygroes”
Gordon yr Injan Fawr: penodiad gwleidyddol
Mae Undod wedi beirniadu Llywodraeth Cymru mewn cyfres o flogiau am y ffordd mae wedi ymwneud â’r argyfwng Covid-19 o’r cychwyn cyntaf, pan fethwyd a gohirio gêm rygbi rhwng Cymru …
Parhau i ddarllen “Gordon yr Injan Fawr: penodiad gwleidyddol”
Adeiladu Cymru gwell: tu hwnt i’r carcharu
Byddai heddiw wedi bod yn ddathliad o ddiwylliant, hunaniaeth ac annibyniaeth Cymru yn un o drefi mwyaf eiconig Cymru, Wrecsam: cartref pêl-droed Cymru, lager rhagorol, Saith Seren, Gŵyl Twm Sbaen, …
Parhau i ddarllen “Adeiladu Cymru gwell: tu hwnt i’r carcharu”
Rhaid i Vaughan Gething adael
Bydd y byd yn newid yn llwyr, hyd yn oed i’r rhai ohonom sy’n ei wneud yn fyw … Ond mae’r bobl a’n harweiniodd i’r drychineb yn dal i fod …
Nid nawr yw’r amser i “gefnogi” yr arweinwyr annwyl.
Hydref 21ain, 1966 Eisteddwn mewn ystafell ysgol; ar drothwy gwyliau hanner tymor. O fewn eiliadau bydd y domen enfawr o faw a gwastraff glo ar ochr y bryn uwch ein …
Parhau i ddarllen “Nid nawr yw’r amser i “gefnogi” yr arweinwyr annwyl.”